FAQ

PRALNIA WODNA WYMOGI TECHNICZNE

Podstawą projektowania powierzchni produkcyjnych, socjalnych oraz pomieszczeń higieniczno – sanitarnych w obiektach pralniczych jest:

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa pracy w pralniach i farbiarniach Dz. Ustaw 40/2000 poz. 469.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej Dz. Ustaw 213/2006 , poz. 1568
• Polska Norma PN-EN 14065: 2005
• aktualne rozporządzenia dotyczące ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
• aktualne rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Ze względu na to, że pralnie zewnętrzne wykonują usługi zarówno dla hoteli jak i zakładów opieki zdrowotnej w procesie projektowania powinno się brać pod uwagę aby pralnia spełnia warunki pralni z barierą higieny.

Powierzchnia pralni powinna zawierać poniższe działy:

• Pralnia – strona brudna
• punkt przyjęcia bielizny i magazyn bielizny brudnej
• dział prania wodnego – strona brudna
• automatyczna myjnia wózków – strona brudna
• centralna stacja dozowania środków piorących
• śluza szatniowa personelu pralni ogólnej
• pomieszczenie porządkowe
• zespół sanitarny – ogólnodostępny
• warsztat elektromechaniki
• uzdatnianie wody, wymiennikownia, hydrofornia i rozdzielnia pary
• Pralnia – strona czysta
• dział prania wodnego i suszenia – strona czysta
• dział prasowania bielizny płaskiej
• dział prasowania bielizny kształtowej
• dział naprawy uszkodzonej bielizny
• dział sortownia, znakowanie i pakowania bielizny czystej
• magazyn czystej bielizny i punkt wydawania
• automatyczna myjnia wózków – strona czysta
• pomieszczenie porządkowe
• zespół sanitarny – ogólnodostępny
• pokój śniadań – jadalnia
• szatnia podstawowa personelu pralni: kobiet i mężczyzn
• zespół sanitarny przy szatni podstawowej dla kobiet i mężczyzn
• pomieszczenie biuro-administracyjne

Warunki lokalowe – opis pomieszczeń

• obiekt przeznaczony pod pralnię wodną powinien mieć powierzchnie od 90 m2 do 1800 m2 w zależności od sposobu wykorzystania ( pralnia hotelowa lub pralnia szpitalna)
• wysokość pomieszczeń produkcyjnych min 3,3 m – zalecane 5,5 m
• nośność stropów w pomieszczeniu głównym min 1000 kg/m2 , w pomieszczenia magazynowych – min 500 kg/m2
• budek powinien gwarantować – na wszystkich stanowiska pracy – dostęp światła naturalnego
• wilgotność przy właściwej wentylacji nie powinna przekraczać 65%
• posadzki wszystkich pomieszczeń pralni powinny być wykonane z materiałów odpornych na nasiąkanie – np. terakota
• w pomieszczeniach narażonych na działanie substancji chemicznych, wody i par ściany powinny być pokryte do wysokości najmniej 2,0 m materiałami nienasiąkliwymi, łatwo zmywalnymi i odpornymi na działanie środków stosowanych do czyszczenia i prania np. płytki ceramiczne
• pomieszczenia pralni powinne posiadać wentylację grawitacyjną oraz mechaniczną o wydajności około 7- 10 wymian na godzinę. Wentylację należy projektować w taki sposób aby po stronie czystej pralni zapewnić nadciśnienie, a w pozostałych pomieszczeniach podciśnienie. Różnica pomiędzy nawiewem i wywiewem nie powinna przekraczać 10%

Przykładowe powierzchnie pralni dla określonych wydajności:

Pralnie ogólno – usługowe
Zdolność produkcyjna (kg/h)	30	40	60	100	200
Praktyczna wydajność zmianowa (kg/8 h)	250	350	500	800	1600
Praktyczna wydajność miesięczna przy pracy jednozmianowej (t/m-c)	5,5	7,7	11,0	17,0	35,0
Powierzchnia całkowita obiektu m2	90	110	130	210	380
Powierzchnia produkcyjna pralni m2	45	65	80	130	340

Pralnie szpitalne
Zdolność produkcyjna (kg/h)	75	115	150	200	350
Praktyczna wydajność zmianowa (kg/8 h)	600	900	1200	1600	2700
Praktyczna wydajność miesięczna przy pracy jednozmianowej (t/m-c)	13	18	25	35	55
Powierzchnia całkowita obiektu m2	200	240	300	400	700
Powierzchnia produkcyjna pralni m2	120	170	200	250	380

Warunki lokalowe – instalacje

• instalacja elektryczna – wewnątrz budynku pralni należy zaprojektować i wykonać następujące instalacje:
  • oświetlenia miejscowego i ogólnego
  • siły do maszyn i urządzeń technologicznych i wentylacyjnych
  • instalacja sygnalizacji alarmu pożarowego

Maszyny i urządzenia zasilane są energią elektryczną o napięciu 400 V i 230 V i częstotliwości 50 Hz. W maszynach i urządzeniach technologicznych energia elektryczna jest wykorzystywana do napędu silników. ( w małych pralniach wodnych energia elektryczna jest używana także jako źródło energii cieplnej)

• instalacja wodno-kanalizacyjna – należy do najważniejszych czynników procesu technologicznego w przemyśle pralniczym. Woda w pralni jest zużywana do potrzeb bytowo-gospodarczych, do wytwarzania pary technologicznej i grzewczej oraz do celów technologicznych ( pranie, płukanie). Biorąc pod uwagę wszystkie te czynniki, określenie ilość oraz jakość wody potrzebnej do danej pralni należy projektować szczegółowo dla konkretnego planu pralni.
• instalacja pary technologicznej – w pralni para wodna stosowana jest dla celów technologicznych tzn:
• podgrzewu kąpieli piorącej w pralnicach
• wytworzenia temperatury w suszarkach
• wytworzeniu temperatury na prasownicach – maglach
• wytworzeniu temperatury na prasach
• do podgrzewu wody technologicznej w wymiennikach objętościowych

Para technologiczna może być wykorzystywana ze zwrotem lub bez zwrotu kondensatu do kotłowni. Para wodna stosowana w pralni wodnej powinna posiadać następujące parametry:

• ciśnienie: 0,6 do 1,3 MPa
• temperatura: 158 – 192 ºC
• stopień suchości : 1
• nasycenie: 100%
• instalacja sprężonego powietrza – w pralni wodnej podstawowym zastosowaniem sprężonego powietrza jest pneumatyczne sterowanie maszyn. W pralni wymagane jest w instalacji sprężonego powietrza ciśnienie 0,6 – 0,8 MPa.
• instalacja wentylacyjna – w pomieszczeniach pralni należy zaprojektować i wykonać trzy rodzaje wentylacji:
• wentylację mechaniczną pomieszczeń pralni
• wentylację grawitacyjna
• wentylację urządzeń posiadających własne wentylatory

Wentylacja mechaniczna w pralni ma za zadanie:

• odprowadzić na zewnątrz pomieszczenia nadmierne ilości ciepła wydzielanego przez pracujące maszyny i urządzenia technologiczne
• doprowadzić powietrze świeże, czyste a w zimie też ogrzane
• z magazynów środków dezynfekcyjnych i piorących usunąć nadmiar zanieczyszczeń ( oparów).

W tabeli poniżej przedstawiono ilość wymian dla poszczególnych pomieszczeń pralni. Wentylację należy projektować w taki sposób aby po stronie czystej pralni zapewnić nadciśnienie, a w pozostałych pomieszczeniach podciśnienie. Różnica pomiędzy nawiewem i wywiewem nie powinna przekraczać 10%.

Lp.	Rodzaj pomieszczenia	Wentylacja	Ilość wymian/h
		nawiew	wywiew
1.	Pomieszczenia magazynowe z bielizną brudną, sortownie	5	6
2.	Prasowalnie odzieży mechanicznej i ręcznej	4	5
3.	Pomieszczenia suszenia odzieży i bielizny	4	5
4.	Pomieszczenia do prania mechanicznego	6	7
5.	Pomieszczenia magazynów czystej bielizny i odzieży	1	1
6.	Szatnie i pomieszczenia zespołów sanitarnych	5	6

PRALNIA CHEMICZNA – TECHNOLOGIA

Proces czyszczenia/prania odzieży podzielić należy na kilka etapów:

1. Przyjęcie odzieży – przyjęcie odzieży, wstępna segregacja, metkowanie.
2. Detasz – odplamianie wstępne, zapieranie, usuwanie plam.
3. Czyszczenia chemiczne – właściwy proces czyszczenia chemicznego w agregacie.
4. Prasowanie fasonowe – procesy mające na celu nadanie odzieży właściwy kształt i formę – formowanie (manekin), prasowanie (stół do prasowania).
5. Pakowanie – pakowarka pionowa.
6. Składowanie i magazynowanie – transporter wieszakowy (odzież wisząca), regały (bielizna płaska).
7. Wydawanie odzieży

Przyjmowanie odzieży

Każda pralnia chemiczna posiada punkt przyjęć klienta, w którym następuje przyjęcie, segregacja wstępna odzieży, metkowanie a także jej wydanie klientowi po zakończonej usłudze.

Odplamianie odzieży /DETASZOWANIE/

Większość odzieży po przyjęciu do pralni przed bezpośrednim procesem czyszczenia wymaga wstępnego odplamiania. Dokonuje się tego na stole detaszerskim lub w kabinie detaszerskiej. To tutaj ulegają obróbce wszelkie zabrudzenia i plamy. Używa się do tego specjalistycznych środków chemicznych. Stół detaszerski/kabina wyposażone są w blat, ramię pomocnicze wykonane ze stali nierdzewnej, pistolety natryskowe, pistolet powietrza, system odsysania blatu i ramienia oraz nierdzewną płytę osłaniającą.

Czyszczenie odzieży (pranie właściwe)

Technologia zakładu opiera się na praniu wyrobów odzieżowych w niepalnych rozpuszczalnikach chlorowanych w hermetycznym, agregacie piorąco – suszącym. Jest to tzw. technologia ekologiczna, gdyż nie wymaga wylotów oparów z maszyny na zewnątrz. Opary powstające w procesie suszenia są wymrażane (przez specjalne chłodziarki), a tym samym skroplone i zwrócone do zbiorników agregatu. Agregaty muszą być wyposażone w antywyciekowe wanny bezpieczeństwa (tzw. wanny retencyjne).

Po odplamieniu wstępnym oraz dalszej segregacji odzieży w zależności od rodzaju zabrudzeń, tkanin itp., odzież trafia do agregatu gdzie rozpoczyna się proces chemicznego czyszczenia. Operator agregatu zamyka bęben maszyny i wybiera odpowiedni program z komputera sterującego urządzeniem.

Czynnikiem piorącym w agregacie jest rozpuszczalnik o nazwie czterochloroetylen (PER). Proces prania jest całkowicie zautomatyzowany. Pranie w rozpuszczalniku kończy się odwirowaniem, po którym zostaje uruchomiony proces suszenia, polegający na zamkniętym obiegu ciepłego powietrza z wykropleniem odparowanego rozpuszczalnika oraz proces suszenia.

Formowanie i prasowanie odzieży

Wysuszona odzież poddawana jest procesowi wykańczania na stołach i manekinach prasowalniczych. Do tego celu służy stół do prasowania lub manekin. Stół do prasowania wyposażony jest w nadmuch, odsysanie, podgrzewany blat, ramię pomocnicze, żelazko elektryczno-parowe, oświetlenie oraz wytwornicę pary. Tak wyposażony stół do prasowania pozwala w pełni nadać właściwą i estetyczną formę odzieży.

Pakowanie odzieży

Po zakończeniu procesu prania i prasowania odzież zostaje zapakowana przy pomocy pakowarki/ zgrzewarki w specjalny rękaw foliowy i zawieszona na wieszaku jezdnym lub transporterze wieszakowym pod odpowiednim numerem klienta określonym przez kasę fiskalną lub rachunek podczas przyjęcia odzieży do pralni.

Wydawanie odzieży

Odzież wydawana jest na podstawie kwitu/rachunku. Każdy kwit zawiera numer klienta, który jest również umieszczony na kwicie przypiętym do odzieży. Aby łatwiej nam było odszukać konkretny numer możemy posłużyć się transporterem wieszakowym – urządzeniem do składowania odzieży, który posiada ponumerowane otwory, a w nich pod kolejnymi numerami znajduje się odzież z odpowiednimi kwitami.

Warunki lokalowe – opis pomieszczenia PRALNIA CHEMICZNA

• pomieszczenie przeznaczone dla pralni/salonu pralniczego powinno mieć powierzchnię około 50 – 70 m2,
• w pomieszczeniu pralni należy przewidzieć następujące pomieszczenia:
• pom. socjalne pow. około 5 – 8 m2
• wc z przedsionkiem pow. około 2 – 3 m2
• magazyn na środki chemiczne pow. około 1 – 2 m2 lub zastępczo można umieścić szafę zamykaną, która będzie spełniała rolę magazynu chemii
• wysokość pralni w świetle min 3,30 m
• w pomieszczeniach narażonych na działanie substancji chemicznych, wody i par ściany powinny być pokryte do wysokości najmniej 2,0 m materiałami nienasiąkliwymi, łatwo zmywalnymi i odpornymi na działanie środków stosowanych do czyszczenia, usuwania plam i prania (np. płytki ceramiczne),
• podłogi we wszystkich pomieszczeniach pralni narażonych na działanie stosowanych preparatów i środków chemicznych oraz wody powinny być wykonane z materiałów odpornych na nasiąkanie,
• pomieszczenie pralni powinno być nie podpiwniczone lub jego część w miejscu gdzie będzie zainstalowany agregat chemiczny ze względu na duże obciążenia dynamiczne agregatu (np. XL8015S obciążenie dynamiczne 1130 kg/mt2),
• Przy instalacji pralni chemicznej wymagany jest dostęp do lokalu (otwór montażowy) o wymiarach ok. 2 m x 2,50 m,
• lokal powinien posiadać oświetlenie dzienne oraz sztuczne, ilość oświetlenie sztucznego określają odpowiednie normy,
• lokal powinien posiadać wentylację grawitacyjną oraz mechaniczną o wydajności około 10 wymian na godzinę,

Szczegółowe przepisy dotyczące pralni chemicznych są zawarte w Dzienniku Ustaw, nr 40, poz. 469 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2000 r. „w sprawie bezpieczeństwa i higieny w pralniach i farbiarniach”.

Warunki lokalowe – instalacje

• instalacja elektryczna – w pomieszczeniu należy wykonać instalację siły, zapotrzebowanie mocy około od 35-50 kW w zależności od ilości i rodzaju zastosowanych maszyn.
• instalacja wodno-kanalizacyjna – do pomieszczenia pralni należy doprowadzić wodę wodociągową do agregatu chemicznego o parametrach:
  • przyłącze 3/4″
  • ciśnienie 2-3 bar
  • wydajności około 10l/min

Do pobrania